Τα όργανα της Διοίκησης ,της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, κατά τη λήψη των εν λόγω μέτρων οφείλουν να σταθμίζουν παράγοντες αναγόμενους στο δημόσιο  και εθνικό συμφέρον ,ενώ η στάθμιση των προστατευόμενων έννομων αγαθών πρέπει να συμπορεύεται με την ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ της Πολιτείας να μεριμνά κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη. Η Πολιτεία ΟΦΕΙΛΕΙ να διασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος –τους αρίστους δυνατούς όρους διαβίωσης του πληθυσμού και την οικονομική ανάπτυξη στα πλαίσια της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Εν όψει της παραπάνω συνταγματικής επιταγής για την προστασία του περιβάλλοντος έχουν εκδοθεί πλήθος νομοθετημάτων και κανονιστικών πράξεων (επιγραμματικά ν.1650/86 όπως τροπ. με το ν.3010/2002,ν.3325/2005,πλήθος Κ.Υ.Α.)με τους οποίους θεσπίζονται κανόνες, όροι και προϋποθέσεις για την εγκατάσταση  και  λειτουργία δραστηριοτήτων και έργων από τα οποία απειλούνται δυσμενείς επιπτώσεις στο Περιβάλλον.

Στις ανωτέρω, κατ’επιταγή του Συντάγματος,  διατάξεις νομοθετικού και κανονιστικού περιεχομένου, εμπίπτει και η εγκατάσταση και λειτουργία των Πυρηνελουργείων. Η Διοίκηση οφείλει να μεριμνά για την εφαρμογή του νόμου ,τόσο κατά τη διαδικασία της εκδόσεως άδειας εγκατάστασης των εν λόγω δραστηριοτήτων, κατά τη διαδικασία εκδόσεως άδειας λειτουργίας υπό την προϋπόθεση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αλλά, και για την ορθή και σύννομη λειτουργία της εν λόγω εγκατάστασης και επιχειρηματικής δραστηριότητας εκάστου πυρηνελουργείου η οποία θα πρέπει να είναι νόμιμη και σύμφωνη με τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους δυνάμει των οποίων λειτουργεί.

Μάλιστα, στη περίπτωση, που δια της επιχειρηματικής δραστηριότητας του πυρηνελουργείου, σημειώνεται παραβίαση των  περιβαλλοντικών όρων που διέπουν τη νόμιμη λειτουργία του , η Διοίκηση οφείλει να μεριμνά με δραστικά κατασταλτικά μέτρα. Μάλιστα στην περίπτωση κατ’ εξακολούθηση παραβάσεων οφείλει να μην περιορίζεται σε επιβολή προστίμων αλλά σε αναστολή λειτουργίας ή ανάκληση αδείας της δραστηριότητας που κακόπιστα προκαλεί από τη λειτουργία της δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ αυτή της ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ δεν ανήκει στη διακριτική της ευχέρεια αλλά αποτελεί ΚΑΘΗΚΟΝ της, σύμφωνα με την αρχή της νομιμότητας, καθώς,  η προστασία του Περιβάλλοντος, αποτελεί υπέρτατο αγαθό, ευθέως και αυτοτελώς προστατευόμενο από το Σύνταγμα , συνδεόμενο απολύτως με την έννοια του Δημοσίου Συμφέροντος, αλλά και με τη Συνταγματική αρχή του Κράτους δικαίου και του κοινωνικού κράτους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι από πληθώρα αυτοψιών, ελέγχων αλλά και μελετών (όπως η από 2017 έρευνα -μελέτη του ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ-ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ-που προχώρησε τόσο σε μετρήσεις εκπομπών ρύπων των πυρηνελουργείων της Μεσσηνίας αλλά  και σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της ρύπανσης )  επανειλημμένα  έχουν διαπιστωθεί:

«- Μεγάλες υπερβάσεις σε σχέση με το θεσμοθετημένο όριο ατμοσφαιρικών ρύπων- Ανίχνευση επικίνδυνου πολυαρωματικού υδρογανάνθρακα (βενζοπυρένιο)-σημαντική επιβάρυνση του δικτύου των ομβρίων υδάτων στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά  σε φαινόλες, λίπη και έλαια υποδεικνύει μεγάλη ρύπανση στην περιοχή .- Ιδιαίτερα μεγάλες υπερβάσεις τιμών εκπομπών στις καμινάδες (καμιναέρια) των πυρηνελαιουργείων»

Όπως και η  επιλογή της χωροθετήσεως των εν λόγω δραστηριοτήτων σε μια θέση  τοπογραφικά και η μορφολογικά ακατάλληλη  καθώς από τους αέριους ρύπους των πυρηνελουργείων  επηρεάζονται οι ευρύτερες περιοχές από το Σολάκι μέχρι την Ανάληψη και περιφερειακά της Καλαμάτας καθώς και η πεδιάδα της Μεσσηνίας. Η περιοχή μάλιστα, είναι κορεσμένη και δεν αντέχει άλλες εγκαταστάσεις ».

Λαμβάνοντας υπόψη τα έως τώρα δεδομένα –την υπάρχουσα νομοθεσία και νομολογιακή πρακτική των δικαστηρίων  την αντίστοιχη δραστηριότητα πυρηνελουργείων σε άλλες χώρες και τις υπάρχουσες μελέτες (όπως την  δυνάμει  από 2017 ΜΕΛΕΤΗ του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΥ) θα πρέπει να προωθηθούν οι κατωτέρω παρεμβάσεις:

-Αυστηρή απαγόρευση της διάθεσης ανεπεξέργαστων  αποβλήτων στο περιβάλλον -Τα υγρά απόβλητα θα πρέπει να υφίστανται επεξεργασία πριν από οποιαδήποτε διάθεση σε υδατικά συστήματα και θα πρέπει να καθοριστούν ειδικές οριακές τιμές εκπομπών ρύπων σε υδάτινους φορείς, κυρίως για τις φαινόλες αλλά και τα BOD, COD και λίπη-έλαια.- Τα απόβλητα θα πρέπει να αναλύονται ως προς τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά τους, όπως για παράδειγμα: φυτοτοξικότητα, τοξικότητα αλλά και να καθοριστούν πρότυπες διαδικασίες δειγματοληψίας και ανάλυσης. Στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται δεξαμενές εξάτμισης, θα πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι στεγανές. Θα πρέπει να προωθηθεί αν όχι επιβληθεί η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων αποβλήτων στην άρδευση γεωργικών εκτάσεων, με ταυτόχρονη ανάπτυξη κατευθυντήριων οδηγιών, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Τα υγρά απόβλητα των ελαιουργείων αν δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν από τα ελαιοτριβεία, θα πρέπει να προωθούνται σε αδειοδοτημένους φορείς για περαιτέρω επεξεργασία. Τα στερεά απόβλητα της επεξεργασίας του ελαιολάδου (ελαιοπυρήνας) θα πρέπει να συγκεντρώνονται σε κλειστά στέγαστρα και εντός 2 ημερών να οδηγούνται για περαιτέρω επεξεργασία στα πυρηνελαιουργεία. Βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των εστιών καύσης και τακτική συντήρηση και παρακολούθηση της καλής λειτουργίας τους, από διαπιστευμένους φορείς. Παρακολούθηση ποιότητας αερίων εκπομπών – τήρηση ειδικού βιβλίου. Χρήση εξοπλισμού μετρήσεων αέριων ρύπων όπως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και κατ’ ελάχιστον για αιωρούμενα σωματίδια (ΡΜ), TVOCS για τον υπολογισμό του ολικού οργανικού άνθρακα. Θεσμοθέτηση και εφαρμογή των ορίων για τους προαναφερθέντες αέριους ρύπους σύμφωνα με την κείμενη νέα νομοθεσία. Ελεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού. Ανίχνευση και πρόληψη διαρροών. Αποφυγή χρησιμοποίησης ελαιοπυρήνα ο οποίος έχει αποθηκευτεί πάνω από 5 ημέρες στο εργοστάσιο ή πυρήνα επί του οποίου παρατηρείται έναρξη εμφανών ζυμώσεων. Μέτρηση και καθορισμός ορίων συγκεκριμένων φυσικοχημικών παραμέτρων της ελαιοπυρήνας που θα αποδεικνύουν την παλαιότητά της. Αμεση επεξεργασία του προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα των ελαιοτριβείων από τα πυρηνελαιουργεία. Αποθήκευση του νωπού ελαιοπυρήνα σε ειδικά στεγασμένο και τσιμεντοστρωμένο χώρο με επαρκή αερισμό. Ελεγχος των αποθηκευτικών χώρων σε συνδυασμό με την ημερήσια δυναμικότητα επεξεργασίας ελαιοπυρήνα κάθε πυρηνελαιουργείου. Καθορισμός υγρασίας προσκομιζόμενου ελαιοπυρήνα και μέτρηση υγρασίας για την αποδοχή ή μη στις εγκαταστάσεις του πυρηνελαιουργείου για περαιτέρω επεξεργασία. Η θερμοκρασία εισόδου των καυσαερίων στα ξηραντήρια δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 400°C. Ελεγχος της θερμοκρασίας με απομακρυσμένο σύστημα καταγραφής (online monitoring system) από τις αρμόδιες αρχές. Διαχωρισμός της ελαιόσαρκας από το ξυλώδες μέρος του πυρηνόξυλου. Χρήση μόνο του ξυλώδους μέρους ως καύσιμη ύλη στο εργοστάσιο. Με το μέτρο αυτό αποφεύγεται η καύση της ελαιώδους σάρκας του πυρηνόξυλου, στην οποία οφείλεται σημαντικό μέρος των εκλυόμενων οσμών. Συστήματα απόσμυσης και μείωσης των οσμών με τεχνικές που περιγράφηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο (βιόφιλτρα, πλυντρίδες, συμπυκνωτές, χημική εξουδετέρωση οσμών κ.α.). Θεσμοθέτηση της διάρκειας λειτουργίας όλων των πυρηνελαιουργείων σύμφωνα με τη συνολική ετήσια μέγιστη παραγωγή και τη συνολική δυναμικότητα των πυρηνελαιουργείων. Αυτό για την ΠΕ Μεσσηνίας αντιστοιχεί σε 101 ημέρες».

             Η Διοίκηση οφείλει να μην εθελοτυφλεί, περιοριζόμενη σε πρόστιμα ή αναποτελεσματικά μέτρα χωρίς να επιθυμεί να λύσει το πρόβλημα αλλά με μόνο στόχο να εξευμενίσει το λαϊκό αίσθημα.

Η Διοίκηση έχει ΚΑΘΗΚΟΝ απέναντι στους πολίτες που ανησυχούν για την υγεία τους και για το περιβάλλον να λάβει δραστικά, προληπτικά αλλά και κατασταλτικά μέτρα, ΑΜΕΣΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ, εφαρμόζοντας το Σύνταγμα και τους Νόμους.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ AΠΑΙΤΕΙΤΑΙ:

  -Eγκατάσταση  συστήματος καταγραφής και ελέγχου των αέριων ρύπων  (καθώς και on line πληροφόρησης των αποτελεσμάτων στις υπηρεσίες της Περιφέρειας και του οικείου Δήμου)

  -Εγκατάσταση μόνιμων συστημάτων καταγραφής των αέριων εκπομπών στα επαγωγικά συστήματα των πυρηνελουργείων

   -Ένταξη της περιοχής στο Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης με την εγκατάσταση και λειτουργία σταθμών παρακολούθησης ποιότητας της ατμόσφαιρας.

   -Σύσταση ανεξάρτητης Επιτροπής Ελέγχου που θα προβαίνει σε ελέγχους  συνεχείς και καθημερινούς για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας των πυρηνελουργείων τουλάχιστον κατά τη κρίσιμη χρονική περίοδο  μεγάλου φόρτου εργασίας από τον πυρήνα που διοχετεύεται από τα ελαιοτριβεία.

   -Έλεγχο τήρησης των Περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας τους, ενώ σε περίπτωση επανειλημμένης παράβασης των περιβαλλοντικών όρων η Διοίκηση οφείλει να προβαίνει σε αναστολή λειτουργίας της υπό κρίση επιχείρησης και εν συνεχεία σε ανάκληση αδείας και να μην περιορίζεται στην αναποτελεσματική και απολύτως υποκριτική επιβολή προστίμων.

        – διενέργεια επιτόπιου ελέγχου ,αυτοψίας, λήψης δειγμάτων, εκπόνηση μελετών κα αναλύσεων, λήψη αποφάσεων που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους και θωρακίζουν την καλή λειτουργία των πυρηνελουργείων.

      – Συνεργασία των Αρμόδιων Υπουργείων με τις κατά τόπο Περιφερειακές Διοικήσεις για την εφαρμογή ενός συστήματος διαφάνειας στη λειτουργία των εν λόγω δραστηριοτήτων αλλά και κατάρτιση ολοκληρωμένων νομοθετικών και τεχνολογικών προτάσεων και ρυθμίσεων  για την επίλυση του προβλήματος, συμπλήρωση των νομοθετικών κενών στη λειτουργία των πυρηνελουργείων-εξεύρεση χρηματοδοτικών προγραμμάτων από την ΕΕ είτε  για την εγκατάσταση τεχνολογίας-όπως ειδικών κυκλώνων σε κάθε ξηραντήριο- φιλικής προς το περιβάλλον είτε για το ενδεχόμενο μετεγκατάσταση των πυρηνελουργείων ή των ξηραντήριων των πυρηνελουργείων που έχει μάλιστα προταθεί επανειλημμένως από τους ίδιους τους πυρηνελουργούς.

-Εκπόνηση Μελέτης – Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού με αντικείμενο ,τη διαπίστωση των προβλημάτων και την   κατάθεση ολοκληρωμένης πρότασης για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών.

    Με δεδομένο ότι, τα υπάρχοντα πυρηνελουργεία προσπαθούν να διαχειριστούν ελαιοπυρήνα πολύ περισσότερο από αυτόν που μπορούν να επεξεργαστούν μέσα στα νόμιμα πλαίσια λειτουργίας τους, ενώ η ήδη κορεσμένη περιοχή δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υποδεχθεί επιπλέον εγκαταστάσεις πυρηνελουργείων, σκόπιμη θα ήταν και  η ταυτόχρονη υποστήριξη ανάπτυξης και άλλων επιστημονικών και οικολογικών μεθόδων επεξεργασίας ελαιοπυρήνα όπως κομπόστ, ζωοτροφή, λίπασμα.

  Είναι προφανές ότι τα συνεχή φαινόμενα ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω της αυξημένης παρουσίας αιωρούμενων στερεών σωματιδίων ,βαρέων μετάλλων και πτητικών ενώσεων  που παρατηρούνται, σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στο γεγονός ότι τα περισσότερα  πυρηνελουργεία ΔΕΝ ΤΗΡΟΥΝ τους ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ  λειτουργίας τους, είτε διότι παράγουν περισσότερο από αυτό που προβλέπεται στην άδεια λειτουργία τους ,είτε διότι οι εγκαταστάσεις τους και ο εξοπλισμός τους δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του νόμου καθιστώντας την όλη λειτουργία τους παράτυπη και παράνομη, επικίνδυνη για τον άνθρωπο και το περιβάλλον .